Wat bedoelen we met een informatieverslaving
Overal om ons heen is informatie. Nieuws, sociale media, podcasts, blogs, video's en eindeloze zoekresultaten in Google. Veel mensen voelen de drang om steeds meer te lezen, kijken en luisteren. Soms wordt die behoefte zo sterk dat je kunt spreken van een informatieverslaving. Het gaat dan niet meer alleen om nieuwsgierigheid, maar om een gewoonte die je dagelijks leven beïnvloedt.
Een informatieverslaving betekent niet dat je de hele dag bewust bezig bent met leren. Vaak gaat het juist om het gedachteloos scrollen, klikken en doorklikken. Je zoekt nog een artikel, nog een video, nog een mening, in de hoop dat je dan eindelijk genoeg weet. Toch voelt het nooit echt af.
Signalen dat je misschien te veel informatie verbruikt
Het is niet altijd makkelijk om te zien wanneer gezonde interesse doorslaat naar een ongezonde gewoonte. Er zijn echter een aantal herkenbare signalen die kunnen wijzen op een informatieverslaving. Op zichzelf zijn deze signalen niet meteen een probleem, maar als je er meerdere tegelijk herkent kan het goed zijn om eens stil te staan bij jouw informatiegebruik.
Steeds opnieuw je telefoon of laptop checken
Een bekend signaal is dat je je telefoon of laptop telkens even controleert. Je kijkt of er nieuws is, nieuwe berichten, een update of een interessant artikel. Vaak doe je dit zonder dat er een concrete reden voor is. Je merkt misschien dat je automatisch naar een nieuwsapp, sociale media of zoekmachine gaat, ook als je eigenlijk iets anders wilde doen.
Moeite met kiezen wat je moet lezen of kijken
Een ander herkenbaar kenmerk is keuzestress. Je hebt tientallen tabbladen openstaan, bewaart links voor later en hebt een lange lijst met video's of podcasts die je nog wilt afspelen. In plaats van helderheid zorgt de hoeveelheid informatie juist voor onrust. Je vraagt je af wat je eerst moet doen en schuift belangrijke taken voor je uit.
Weinig tijd over voor eigen gedachten
Wanneer je heel veel informatie tot je neemt, blijft er minder ruimte over om zelf na te denken. Je vult elk klein moment met prikkels: tijdens het koken, in het openbaar vervoer of vlak voor het slapen. Je merkt misschien dat je je eigen mening lastig kunt vormen zonder meteen te zoeken naar wat anderen ervan vinden.
Wat kun je doen om bewuster met informatie om te gaan
Herken je jezelf in deze beschrijving, dan hoef je niet alles ineens om te gooien. Kleine stappen kunnen al veel verschil maken. Je kunt beginnen met vaste momenten op de dag in te plannen waarop je nieuws en sociale media bekijkt. Buiten die momenten om laat je je telefoon meer met rust en kies je bewust wat je leest of kijkt.
Ook helpt het om jezelf een duidelijke vraag te stellen voordat je iets opzoekt. Vraag je af welk antwoord je nodig hebt en wanneer je genoeg weet om verder te kunnen. Zo voorkom je dat je blijft doorklikken zonder doel. Door af en toe offline tijd in te bouwen, geef je je hoofd bovendien de kans om informatie te verwerken.
Op die manier blijft informatie iets wat je leven verrijkt, in plaats van iets dat je voortdurend opslokt. Je behoudt de voordelen van een nieuwsgierige blik op de wereld, terwijl je meer rust en overzicht creëert in je dagelijks leven.
